woensdag 30 maart 2011

Gymnastiek veertig jaar geleden en nu – deel 1

Marion Koper reageerde een jaar geleden op een artikel over ons onderzoek dat in de Oud Hagenaar had gestaan. Zij gaf veertig jaar geleden gymnastiekles op onze school en wilde daar graag over vertellen. Het idee ontstond om een vergelijking te maken tussen de gymnastieklessen van toen en die van nu. Wij hebben daarom ook gesproken met Jacqueline Heeg, die nu de gymlessen verzorgt op school.

Algemeen

Jacqueline startte begin jaren ’90 op OBS Benoordenhout. De school had toen nog twee locaties: Nijenrodestraat en de Dreibholtzstraat. De toenmalige gymjuf op school was Alice Weijnen zij wilde geen les meer geven aan de kleuters. Jacqueline begon eind 1990 met het geven van drie uur aan de kleuters. Ze gaf ook nog twee uur les aan de locatie aan de van Nijenrodestraat. Verder gaf ze nog 20 uur gymnastiekles op een andere school. Een jaar later in 1991 gaf Jacqueline les aan alle klassen van OBS Benoordenhout. Op een gegeven moment werkte Jacqueline volledig. Naast de gymlessen aan onze school en aan andere scholen gaf ze in de avond fitness en aerobiclessen bij de Raad van State en de Tweede kamer. Toen ze kinderen kreeg is ze minder gaan werken.

Marion heeft tussen 1969 en 1972 als vakleerkracht lichamelijke opvoeding gewerkt aan de Prof. Casimirschool. De heer Koelma was toen het hoofd der school. Een vriendelijke, wat gezette, correcte man, die Marion kent van het zitten achter zijn bureau in zijn kamertje. Voor juffrouw Mantz en juffrouw Gisolf telden vooral prestaties op leergebied. Fred Weeber was de enige waarmee je grappen kon maken. Hij was jong, wat de leerlingen aansprak en veel luchtiger in de omgang met de leerlingen. Er was in dit tijd een voorkeur voor leerlingen uit bepaalde gezinnen met "aanzien". De sfeer op school vond Marion afstandelijk en streng. Persoonlijke interesse voor/in de collega's was er niet en je moest je vooral "rustig en keurig" gedragen. Ze is gestopt met het geven van gymlessen op onze school omdat ze ging verhuizen naar Schiedam. Ze is daar weer 11 jaar gymles gaan geven aan diverse scholen, heeft Fitness opgezet bij openbaarvervoer de RET. Na een auto-ongeval is ze afgekeurd voor gymjuf en na herstel is ze trainer/coach geworden bij een arbeidsre-integratiebedrijf. Nu is ze oma en past iedere week twee dagen op in Nederland en voorheen ook nog in Engeland. Ze was ‘The Flying Granny Nanny’.

Foto uit 1968, leerlingen kwamen Marion thuis opzoeken. Bron: Marion Koper


Bewegingsuren en aandacht voor gymnastiek

Vroeger gaf Jacqueline nog twee keer in de week gym aan alle groepen. Inmiddels nog maar één keer in de week aan groep drie tot en met acht. Deze lessen vinden plaats in de gymzaal van de Paschalisschool. De juffen begeleiden de kinderen dan naar deze gymzaal. De kleuters krijgen tegenwoordig les van hun eigen juf in een gymzaal van de Oranje Nassauschool. Het is niet zo dat de school gym niet belangrijk vindt maar er is simpelweg te weinig geld voor meer lessen. Dit wordt mede veroorzaakt door het feit dat de school geen eigen gymzaal heeft en dus een gymzaal moet huren voor de gymlessen. Ook het aantal zwemlessen is afgenomen. Vroeger kregen groep vijf en zes zwemles en nu alleen nog maar groep vijf. De vorige directeur -Peter Link- had het op een gegeven moment voor elkaar gekregen dat ze de gymzaal van het Maerlantlyceum tussen drie en vier uur konden gebruiken. Jacqueline gaf dan na schooltijd extra sportlessen voor kinderen van groep vijf en zes.


Foto van groep 4 in december 2010 in de gymzaak van de Paschalisschool. Jacqueline staat middenachter in een wit trainingsjack.


In de tijd dat Marion gymlessen gaf op school werden er meer gymlessen gegeven. De klassen drie tot en met zes kregen twee maal per week 45 minuten les in de gymzaal van school die inmiddels gesloopt is. Er moest muisstil en in keurige rijen van en naar de gymzaal gelopen worden. Het stoorde Marion dat ze de kinderen moest halen en brengen en dat ging dan van de kostbare gymtijd af. In de loop van de tijd heeft ze ervoor gezorgd dat de leerkrachten de leerlingen zelf brachten en haalden zodat ze continue door kon gaan met haar lessen. Gym was vooral op deze school in de ogen van de juffen niet zo belangrijk.


Gymlessen

Jacqueline geeft aan dat er vroeger vaak klassikale lessen werden gegeven. Kinderen moesten dan lang in de rij staan voordat ze aan de beurt waren om bijvoorbeeld over de bok te springen. Haar lessen zijn nu anders opgebouwd. Ze vertelt meestal aan het begin van de gymles klassikaal wat de bedoeling is van de les en doet dan een warming up. Vervolgens is er meestal een circuitje dat zo is opgezet dat alle leerlingen continu in beweging zijn. Ze probeert zoveel mogelijk te differentiëren, zodat alle kinderen op hun eigen niveau mee kunnen doen aan de gymles en het ook leuk vinden. Kinderen hoeven niet
hoger dan ze durven. De lessen eindigen met een slotspelletje.



Foto´s gymles groep 4. Eerst klassikaal uitleg wat de bedoeling is en na een warming-up volgt een circuitje.

Marion gaf toen ze begon in 1967 inderdaad klassikaal les. Daar is echter binnen twee jaar al verandering in gekomen. Ze was/is een groot voorstander van veel en veelzijdig bewegen. Ze maakte daarom veel bewegingsbanen die aangepast konden worden aan diverse niveaus. De kinderen vonden de lessen geweldig. Marion geeft aan dat er veertig jaar geleden weinig interesse was in Lichamelijke Opvoeding. De meeste leerkrachten vonden het lekker even "niets" doen als de kinderen gym hadden. Om hier verandering in te brengen heeft ze geprobeerd de leerkrachten erbij te betrekken wat een moeizaam proces is geweest. Marion is een groot voorstander van VAKleerkrachten omdat we anders BEWEGINGSARMOEDIG onderwijs krijgen.


Gymzaal en speellokaal

De lokalen waar nu de bovenbouwklassen zitten, was vroeger de oude gymzaal. Jacqueline vond het een ideale zaal. Peter Link, zelf een sportief type, was erg pro-gymnastiek en ze kon elk jaar materialen bij bestellen. In het verbouwingsjaar werden de gymlessen gegeven in de gymlokalen van het Maerlant lyceum. Door de verbouwing verhuisde het speellokaal (het lokaal waar nu Warisha zit) naar het noodgebouw op het terrein van het Maerlant lyceum. Dit speellokaal is later helemaal verdwenen.

Marion heeft ook lesgegeven in de ´prachtige oude gymzaal´. Leerlingen moesten destijds muisstil en in keurige rijen van en naar de gymzaal lopen.

- wordt vervolgd-